Chụp xquang tử cung – vòi trứng (HSG) là một trong những thăm dò chẩn đoán hình ảnh quan trọng trong đánh giá khả năng sinh sản của phụ nữ. Kỹ thuật này giúp các bác sĩ phát hiện được những bệnh lý của buồng tử cung và vòi trứng có thể gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Các bệnh lý bất thường của 2 cơ quan này chiếm tới 40% nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh ở nữ giới, vì vậy chụp HSG được xem là chỉ định thường quy trong quá trình thăm khám vô sinh.

Chụp buồng tử cung vòi trứng cản quang được tiến hành bằng cách bơm thuốc cản quang qua 1 ống thông nhỏ vào buồng tử cung người phụ nữ, thuốc cản quang sẽ lưu thông từ buồng tử cung qua 2 vòi trứng vào ổ bụng. Sau đó Bác sĩ sẽ chụp xquang để đánh giá sự ngấm thuốc cản quang của buồng tử cung và phát hiện được các bệnh lý thường gặp ở buồng tử cung như dính, polyps buồng hay các biến dạng buồng tử cung,…Sự lưu thông thuốc cản quang qua vòi trứng giúp đánh giá chức năng vòi trứng, nếu thuốc lưu thông vào ổ bụng chứng tỏ vòi trứng thông, còn thuốc không lưu thông vào ổ bụng tức là vòi trứng đã bị tắc ở vị trí nào đó. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị vô sinh phù hợp cho chị em phụ nữ.

Quá trình chụp HSG thường diễn ra trong 30-45 phút, bao gồm các bước:

• Người bệnh nằm trên bàn chụp xquang ở tư thế phụ khoa.
• Bác sĩ đặt mỏ vịt mở âm đạo, bộc lộ cổ tử cung, sát khuẩn âm đạo – cổ tử cung, sau đó đặt 1 ống thông mềm qua lỗ cổ tử cung vào buồng tử cung.
• Bơm thuốc cản quang vào buồng tử cung để thuốc lưu thông qua 2 vòi trứng và đánh giá bằng phim chụp Xquang.

Trong quá trình chụp, đa phần người bệnh không cảm thấy khó chịu hoặc chỉ có cảm giác tức nhẹ âm đạo, hạ vị do động tác đặt mỏ vịt sát khuẩn và bơm thuốc cản quang, cảm giác này sẽ hết ngay sau chụp. Tuy nhiên một số bệnh nhân có thể có cảm giác đau nhẹ do tử cung bị co thắt, sự co thắt này thường diễn ra trong thời gian ngắn (khoảng 5-10 phút). Một số rất ít các trường hợp có cảm giác đau, tức nặng vài giờ sau chụp tuỳ vào cơ địa từng người. Sự thư giãn tâm lý và thả lỏng cơ thể sẽ giúp cho các thao tác chụp cản quang vòi trứng thực hiện dễ dàng và giảm tình trạng co thắt đáng kể. Hơn nữa bạn không cần lo lắng vì bác sĩ có thể chỉ định cho bạn thuốc chống co thắt và giảm đau sau chụp tùy thuộc vào thể trạng và tình hình của người bệnh.