Rối loạn tình dục là một phạm trù rất rộng bao gồm cả những  bệnh lý thực thể và những rối loạn hành vi, các trường hợp rối loạn được coi là những tình trạng bệnh lý thực thể như: Rối loạn ham muốn, rối loạn hưng phấn, rối loạn xuất tinh khoái cảm… Các rối loạn hành vi tình dục như lạm dụng thủ dâm, ác cảm tình dục, bạo dâm… Với mỗi một rối loạn này thường có một cách điều trị riêng và nhìn chung không có thuốc cụ thể nào điều chỉnh trị hết được tất cả các rối loạn tình dục.

Ảnh minh họa

Rối loạn ham muốn bao gồm giảm ham muốn và tăng ham muốn

1. Nhóm thuốc điều trị tình trạng giảm ham muốn: Giảm ham muốn là nhu cầu đòi hỏi về tình dục  giảm xuống hoặc thờ ơ với những tình huống gợi cảm về tình dục, ở phụ nữ thường gọi là lãnh cảm, giảm ham muốn ở nam thường là đi kèm với tình trạng rối loạn cương. Người ta thấy rằng ở cả nam và nữ và đặc biệt là ở nam ham muốn tình dục có liên quan tỷ lệ thuận đến nồng độ testosterone trong máu. Các thuốc điều trị để tăng ham muốn thường được áp dụng đó là bổ sung testosterone, có thể kết hợp với việc bổ sung thêm các thảo dược như nhân sâm, linh chi…
2. Nhóm thuốc điều trị tình trạng tăng ham muốn tình dục: Tình trạng có nhu cầu tình dục cao, có nhiều đòi hỏi chuyện tình dục hơn bình thường.  Các rối loạn này thường gặp hơn ở nam giới, nữ giới ít gặp. Thuốc làm giảm ham muốn ở nam giới thường liên quan đến việc làm giảm lượng testosterone, các thuốc thường hay dùng đó là cyproterone acetate (Androcur,  liều dùng  viên 50mg, 1-2 viên/ngày), các thuốc chống trầm cảm (clomipramine, fluoxetine…

Rối loạn hưng phấn

Rối loạn hưng phấn thường gắn với rối loạn cương ở nam giới và rối loạn tiết dịch ở phụ nữ, người ta nói nam giới thường sợ mềm không sợ mệt, sợ mỏi và phụ nữ thường sợ khô không sợ khó, sợ khổ để mô tả rối loạn này.

1. Các thuốc điều trị rối loạn cương dương: Có rất nhiều loại thuốc có thể sự dụng trong việc điều trị rối loạn cương, việc sử dụng thuốc rối loạn cương dương gần đây được các tổ chức chuyên nghành nam khoa, tiết niệu, tình dục học đưa ra hướng dẫn điều trị theo các bước sau:
   • Điều trị bước 1: là điều trị theo nguyên nhân: Nếu do testosterone thấp thì bổ sung testosterone; Nếu do tâm lý điều chỉnh hành vi nhận thức, liệu pháp tâm lý; Nếu do tăng huyết áp, tăng mỡ máu thì phải điều chỉnh giảm huyết áp, hạ mỡ máu…
   • Điều trị bước 2: Sử dụng các thuốc có tác dụng cương cứng tức thì tác động dụng tăng máu lên mô cương như nhóm ức chế PDE 5. Các thuốc này gồm: Sildenafil (Viagra) 50mg uống 1 -2viên/lần trước khi giao hợp 1h, chỉ nên ngày dùng 1 lần; Vardenafil (Levitra) 10 mg dùng dạng uống hoặc dạng ngậm (tan trong miệng) mỗi lần 1-2 viên trước thời gian dự kiến giao hợp 30-60 phút, chỉ nên ngày 1 lần; Tadalafil 20mg dùng 1 viên trước khi hành sự 60′ không dùng quá 2 lần/ngày.
   • Điều trị bước 3: sử dụng các thuốc giãn mạch tại chỗ như (prostaglandin E1 –Carverject, papaverin..) tiêm trực tiếp vào thể hang hoặc đặt vào trong niệu đạo, dùng các thuốc này khi sử dụng nhóm thuốc ở bước 2 không hiệu quả hoặc có chống chỉ định với nhóm thuốc PDE5. Các thuốc nhóm 3 này có tác dụng nhanh trong vòng 10 phút, hết tác dụng nhanh trong khoảng 60 phút  nên người dùng phải đua với thời gian, chính tâm lý này khiến nhiều quý ông bị áp lực rất lớn. Các thuốc này có nhiều tác dụng phụ như cương đau dương vật kéo dài, loét niệu đạo nên không còn được ưa sử dụng.
   • Điều trị bước 4: sử dụng hang giả đề ghép vào trong vật hang thật, áp dụng phương pháp này người bệnh phải chấp nhận tổn thương vĩnh viên vật hang, vật hang giả sẽ giúp quý ông cương cứng nhờ bản thân chất liệu của nó, nếu vật hang giả là silicon miếng, hay một khối trụ cứng khác thì cậu nhỏ của quý ông lúc nào cũng cứng và lúc nào cũng trong tư thế sẵn sàng sử dụng, còn vật hang giả là túi hơi hay túi nước thì khi nào cần quý ông vặn nút, và bóp quả bóp được lắp ở bìu để cho hơi cho khí bơm đi vào giúp chúng cứng lên, khi quan hệ xong xì hơi ra cậu nhỏ lại nhỏ và bé lại.
2. Rối loạn tiết dịch ở nữ: Rối loạn tiết dịch ở nữ thường liên quan đến tình trạng viêm và sự sụt giảm lượng hormone estrogen và progesterone, việc chữa trị hết tình trạng viêm nhiễm cũng như  việc bổ sung thêm những thuốc nội tiết này có thể giải quyết được tình trạng “khô hạn” của chị em.

Rối loạn khoái cảm

Ở nam giới khoái cảm thường gắn liền với xuất tinh nên có thể gọi là rối loạn xuất tinh. Rối loạn xuất tinh ở nam giới được quan tâm rất nhiều trong khi đó rối loạn khoái cảm ở phụ nữ thì ít được chú ý, rối loạn xuất tinh hay gặp nhất là xuất tinh sớm, ở phụ nữ ít có báo cáo về rối loạn khoái cảm sớm. Các thuốc điều trị xuất tinh sớm cũng có nhiều loại nhưng chủ yếu gồm hai loại chính đó là: Các thuốc tê tại chỗ đầu dương vật như Lidocain, pirlocaine; Các thuốc chống trầm cảm như Dapoxetine (Priligy), Fluoxetine, Sertraline…). Khó đạt khoái cảm hay xuất tinh muộn ở nam giới cũng là một tình trạng bệnh lý ít gặp thường liên quan đến các tình trạng căng thẳng và lạm dụng thủ dâm từ thời niên thiếu hay do sử dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần quá lâu. Hiện chưa có thuốc chính thức điều trị các rối loạn xuất tinh muộn này, trong thực hành lâm sàng, một số thuốc được ghi nhận dùng để điều chỉnh tình trạng xuất tinh muộn đó là: Apomorphine, Yohimbine…

Các thuốc điều chỉnh rối loạn hành vi tình dục

Các rối loạn hành vi tình dục rất đa dạng, chủ yếu được sử dụng là các liệu pháp tâm lý hành vi, để trị liệu này có hiệu quả người bác sỹ ngoài việc phải tìm hiểu kỹ, đánh giá một cách rất chi tiết, tỷ mỷ và hiểu rất rõ tâm lý của người bệnh mới mong điều trị có hiệu quả. Một số thuốc  có thể phối hợp cùng với liệu pháp tâm lý hành vi để điều chỉnh hành vi tình dục như: Các thuốc chống trầm cảm, thuốc bổ thần kinh, thuốc giải lo âu và các thuốc trị liệu tâm thần kinh khác…

Bác sỹ Nguyễn Bá Hưng – Chuyên khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội.